Từ ngày 1/7/2025, Nghị định 120/2025/NĐ-CP chính thức có hiệu lực, mang đến nhiều thay đổi quan trọng trong thủ tục đăng ký hộ tịch, đặc biệt là đăng ký khai sinh và kết hôn. Theo đó, toàn bộ thẩm quyền đăng ký hộ tịch sẽ do Ủy ban nhân dân cấp xã (gồm xã, phường và đặc khu) thực hiện, bao gồm cả những trường hợp trước đây do UBND cấp huyện đảm nhiệm.
Các thủ tục nay chuyển về UBND cấp xã:
Theo Điều 4 Nghị định 120/2025/NĐ-CP, từ 1/7/2025, UBND cấp xã có thẩm quyền giải quyết các thủ tục:
- Đăng ký khai sinh cho trẻ em sinh ra ở nước ngoài nhưng về cư trú tại Việt Nam.
- Ghi vào Sổ hộ tịch việc kết hôn của công dân Việt Nam đã kết hôn ở nước ngoài.
- Đăng ký lại khai sinh, kết hôn đối với công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài hoặc người nước ngoài đã từng đăng ký tại cơ quan Việt Nam trước ngày 1/1/2016 nhưng bị mất giấy tờ gốc và Sổ hộ tịch.
Người dân có thể nộp giấy tờ bản giấy, bản điện tử hoặc cung cấp thông tin để tra cứu
Một điểm mới quan trọng là người dân có thể chọn nộp bản giấy, bản điện tử hoặc chỉ cần cung cấp thông tin để cơ quan hộ tịch tra cứu trên hệ thống điện tử, thay vì bắt buộc phải mang bản giấy gốc như trước đây.
Tuy nhiên, nếu cơ quan đăng ký hộ tịch không thể tra cứu được thông tin do thiếu dữ liệu trong cơ sở dữ liệu quốc gia, người dân sẽ phải bổ sung hồ sơ, giấy tờ để chứng minh.
Có thể nộp hồ sơ tại bất kỳ UBND cấp xã nơi cư trú
Người dân có quyền chọn thực hiện thủ tục hộ tịch tại bất kỳ UBND cấp xã nào thuộc nơi cư trú của mình, bao gồm nơi thường trú hoặc tạm trú. Nếu người dân đến nhầm nơi (không thuộc nơi cư trú), UBND cấp xã tiếp nhận sẽ hỗ trợ chuyển hồ sơ trực tuyến đến cơ quan có thẩm quyền xử lý, giúp tiết kiệm thời gian và công sức.
Không bắt buộc phải có mặt để ký tên vào Sổ hộ tịch
Theo quy định mới tại Điều 5 Nghị định 120, người dân không cần trực tiếp đến cơ quan hộ tịch để ký vào Sổ hộ tịch khi thực hiện các thủ tục như đăng ký khai sinh, khai tử, nhận cha mẹ con, giám hộ, xác định lại dân tộc… Điều này tạo thuận lợi đặc biệt cho người ở xa hoặc người cao tuổi, không thể trực tiếp đến cơ quan công quyền.
Rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục kết hôn có yếu tố nước ngoài
So với quy định trước đây, thời gian giải quyết thủ tục kết hôn có yếu tố nước ngoài sẽ được rút ngắn đáng kể:
- Chỉ còn 5 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
- Trường hợp cần xác minh, thời hạn tối đa là 10 ngày làm việc.
Ngoài ra, thời gian xử lý các thủ tục ghi vào Sổ hộ tịch việc kết hôn, ly hôn, hủy kết hôn được thực hiện tại nước ngoài cũng được rút ngắn còn 5 ngày, và không quá 8 ngày nếu cần xác minh. Trước đây, quy trình này có thể kéo dài đến 12 – 15 ngày.
(Nguồn: Kênh 14)
